


Kompleks Mekanizmalar
Bu hayati fonksiyonların
deniz memelilerinin varlığı için şart olduğu çok açık. Ancak bütün
bu hassas çözümleri deniz memelilerinin kendi özgür iradeleriyle
düşünüp bulmuş olması mümkün değildir. Çünkü bu canlılar ne yiyeceklerini
seçecek, ne de vücutlarındaki su korumasını yapacak bir akla sahip
değildirler. Kaldı ki böyle bir akla sahip olmuş olsalardı da kendi
vücutlarında söz konusu kompleks mekanizmaları teşhis etmeleri mümkün
olmazdı.
Tüm bu akıl ürünü çözümler doğadaki pek çok canlıda karşımıza çıkan,
bilimin gösterdiği birer yaratılış gerçeğidirler. Şüphesiz, deniz
memelilerini yaratan ve onlara vücutlarındaki su dengesini nasıl
korumaları gerektiğini ilham eden Allah'tır.
Deniz Memelilerinin İlginç Uyuma Şekli
Yaşamlarının tümünü suda geçiren deniz memelileri boğulmadan nasıl
uyumaktadırlar?
Amerika'daki South Caroline Aquarium yöneticisi Bruce Hecker ve
çalışma arkadaşları yaptıkları araştırmalar sonucunda bu sorunun
da cevabını bulmuş ve iki temel uyuma yöntemi ortaya koymuşturlar:
Deniz memelileri suyun içinde yatay veya dikey şekilde, sessizce
dinlenirler veya bir başka hayvanın yanında yavaşça yüzerken uyurlar.
Tek başlarına yaşayan yunuslar da daha çok geceleri, uykunun daha
derin bir formuna girerler. Buna 'kütükleme' denir, çünkü bu haldeyken
yunus suyun yüzeyinde yüzen bir kütüğe benzer. Deniz memelileri
aynı anda hem uyuyup hem de yüzdükleri zaman, "kestirmeye" benzer
bir hale geçerler. Genç balina ve yunuslar anneleri onları kendi
yüzüş çizgisi içerisine çekerken dinlenirler, yerler ve uyurlar-
buna da 'diziliş uykusu' denmektedir. Bu zamanlarda anne de hareket
anında rahatlıkla uyuyabilecektir. Yetişkin erkek yunuslar ise genelde
çiftler halinde gezerler ve uyuduklarında yanyana yüzerler. Dişiler
ve gençler daha geniş sürüler halinde gezerler. Aynı genel alanda
dinlenebilirler veya birbirine eşlik edebilecek hayvanlar yüzme
esnasında uyumak için eşleşebilirler.
Bu canlılar uyurken beyinlerinin sadece yarısını ve ters taraftaki
gözlerini devre dışı bırakırlar. Beynin diğer yarısı düşük bir teyakkuz
seviyesinde uyanık kalır. Bu uyanık kısım avcılara, engellere ve
diğer hayvanlara karşı bekçilik etmede kullanılır.
|