

 Yankılanmama
Mucizesi
Günlük hayatımızdaki
konuşmalarımızın çoğunluğu kapalı ortamlarda gerçekleşir. Evde,
iş yerinde, taşıtlarda konuşuruz, sohbet ederiz. Bu alanların çevresi
kapalı olduğu için insan sesleri, bu ortamlardaki radyo, televizyon
gibi cihazlardan çıkan her türlü ses çevredeki cisimlere çarpar
ve yankılanır. Dolayısıyla orijinal sesten hemen sonra oluşan bu
sesin de duvar, tavan, taşıt kapısı gibi nesnelere çarparak geri
dönmesi yani yankısının da duyulması gerekir.
Çünkü işitme sistemimiz orijinal seslere uyguladığı işlemleri "yankı
sesler" için de tekrar eder. "Yankı sesler" de dış kulak yolunu
geçer, kulak zarını titreştirir. Orta kulak kemiklerini aşarak,
iç kulakta elektrik uyaranına dönüşür. Kısacası orijinal ses gibi
"yankı ses"de işitme yollarını kat eder. İşitme siniriyle yola çıkar.
Ses dalgaları ortamda bulunan yüzeylerin dışında başımızdan da
etkilenirler. Başımız sesli ortam içinde ayrı bir cisimdir. Ses
dalgaları kulağımıza yaklaşırken çok azı doğrudan zara ulaşır, geri
kalanları ise zara başımızın çeşitli bölümlerinde kırılarak ulaşır.
Fizik kuralları çerçevesinde bunun da doğrudan gelen ses sinyali
ve baştan yansıyan kopyaları olmak üzere bir ses yığını oluşturması
gerekir.
Araştırmacı David Clark insan başının ses dalgaları üzerindeki
bu etkisini şöyle anlatır:
"İnsan başı, içinde yer aldığı ses alanını etkiler. Bunun sonucu
ise, kulak zarımızın farklı açılardan gelen ses sinyalleriyle
karşılaşmasıdır. E-ğer sadece ilk gelen güçlü ses sinyali algılanacak
olsa, daha sonra gelen sinyaller, ses dengemiz üzerinde rahatsız
edici bir etki oluşturacaktı" (David Clark, Presented at the Audio
Engineering Society 108th Convention 2000 February 19-22 Paris,
France AES Perceptual Transfer Function Measurement for Automotive
Sound Systems)
İşitme sistemimizde dış kulak, zar, kemikçikler, iç kulak ve işitme
siniri aşamalarını geçen bu "yankı sesler"in yolculuğu burada biter.
Bu sesler beyindeki işitme merkezine varamaz. Çünkü beyin sapında
elemeye tabi tutulur. Beyin sapı, beynimizin, işitme sinirinin beyne
girdiği yerde bulunan bölümüdür. Beynimizin duyma üzerindeki yönlendirici
etkisi daha bu aşamada başlar.
Johns Hopkins Tıp Fakültesi İşitme Bilimleri Merkezi'nin Yöneticisi
Eric Young beynimizin bu özelliğini şöyle anlatıyor:
|