

 
İnsana Faydalı Mikro Canlılar Bağırsak Bakterileri
Bağırsaklarımızda birçok bakteri çeşidi içeren küçük bir ekosistem
bulunmaktadır. Bu bakterilerin her çeşidinin görevi farklıdır ve
besinlerin sindirilmesinden, vitaminlerin emilmesine kadar her türlü
işi yerine getirmektedirler. Bağırsaklarda yaşayan bu bakterilere
genel olarak Escherichia coli adı verilmektedir. Escherichia coli,
daha önce belirttiğimiz gibi, tek bir kromozom sarmalında yaklaşık
olarak 5.000 gene sahiptir. Bu da yaklaşık olarak 3 harften oluşan
1 milyon kodona eşittir. (Kodon, ATCG harflerinin biraraya gelmesiyle
meydana gelen DNA şifresinde sadece 3 harften oluşan anlamlı kelimelerdir.
Kodonlar, birleşerek anlamlı cümleleri, yani genleri oluştururlar.)
Yani bir milyon tane özel olarak kodlanmış şifre, bakterinin tüm
özelliklerini ve yapacağı tüm faaliyetleri belirlemektedir. Söz
konusu bakterinin DNA'sında taşıdığı bu olağanüstü bilginin miktarı
ve niteliği evrimci bir kaynakta şu şekilde ifade edilmiştir.
DNA şifresi, hücreye bilgiyi ileten genetik bir dildir. Hücre her
fonksiyonunu denetlemek için DNA bilgilerini kullanan çok karmaşık
bir yapıdır. Tek hücreli bir bakteri olan E. coli'nin DNA'sındaki
bilgi miktarı gerçekten çok fazladır. Dünyanın en büyük kütüphanelerinin
herhangi birindeki tüm kitapların içerdiği bilgiden çok daha fazladır...
(…) E. coli hücrelerindeki DNA harflerinin dizilimi çok özeldir.
Biyolojik işlevin yerine getirilmesini yalnızca bu özel dizilim
sağlayabilmektedir.
Bu canlının söz konusu işlemleri nasıl meydana getirdiği ve bu
simbiyotik yaşamdan bir fayda elde edip etmediği ise tam olarak
bilinmemektedir. Bakterilerin edindikleri faydalarla ilgili elde
edilen tek bilgi bu canlıların bazılarının bağırsak hücrelerine
kendi gereksinimlerini ileterek, onların şeker salgılamasını sağladıkları
ve bu şekeri besin olarak kullandıklarıdır. Bakterilerin edindikleri
faydalarla ilgili bilinenler bu kadardır, ama bu ortak yaşamın insana
son derece önemli etkileri vardır. Bakteriler, insan bağırsağında
bulundukları süre boyunca sindirim ve vitamin emilimi gibi birtakım
işlemler gerçekleştirirken aynı zamanda zararlı bakterilerin hastalık
yapmalarını da engellerler. Bakterilerin yardımı ile bağırsaklar,
işlevsellik kazanırken, bağışıklık sistemi de güçlenir. Bu bakteriler,
insanda ve bazı memeli hayvanlarda K vitaminini üretme görevi de
üstlenmişlerdir. K vitamini insanlar ve geviş getiren bazı canlılar
için son derece büyük bir öneme sahiptir. Çünkü bu canlılar K vitaminini
yiyeceklerden alamazlar. Oysa vücudun bu vitamine ihtiyacı vardır.
Bu ihtiyaç bakteriler sayesinde sağlanır. Bakteriler, canlının vücuduna
aldığı sebzelerdeki selülozu parçalayarak sindirilebilir, glikoz
haline getirir ve vücuda K vitamini sağlarlar.
Yapılan bu işlemler elbette son derece detaylı ve hayati önemi
olan kimyasal işlemlerdir. Bu işlemler yeryüzünde varolan her insanda
aynı kusursuzluk ve aynı mükemmellikle yine bakteriler tarafından
gerçekleştirilir. Ancak bu işlemlerin o kadar çok detayı vardır
ki, bunların hepsi, sırrı günümüzde bile halen çözülememiş ayrı
birer şuur gösterisidir. Dünyaca ünlü evrimci dergilerden New Scientist'de,
bakterilerin şuurlu davranışları sırasında ortaya çıkan "bilinmeyenler"
şu şekilde sıralanmıştır:
|