Yüksek Verimli
Motorlar
Daha önce kas liflerini motor olarak nitelendirmiştik. Gerçekten
de kas lifleri %25 verimle çalışan mekanizmalardır ki, bu modern
otomobil motorlarının verimine yaklaşık olarak eş değer bir orandır.
Peki kas lifleri nasıl çalışırlar? Bu sorunun cevabını yine motor
benzetmesi yaparak verelim.
Eğer bir motor varsa, öncelikle bu motoru çalıştıracak yakıta ihtiyaç
vardır. Kasların yakıtı ise kan dolaşımı ile taşınan şekerdir (glikojen).
Kasların içinde bu yüksek oktanlı benzinin (glikojenin) bir kısmı
depo edilir. Otomobillerin motorunda hareketi sağlamak için pistonların
içine yakıt püskürtülür. Dışarıdan sağlanan bir kıvılcım buharlaşmış
benzini ateşler, piston hareket eder ve bir patlamalar serisine
karşılık olarak hareket süreklilik kazanır. Elbette ki bunların
tümü endüstriyel bir tasarımın sonucunda motorlara kazandırılmış
olan özelliklerdir.
Ancak bir kas hücresinin endüstriyel tasarımı bundan çok daha üstündür.
Bu küçük motor hem kıvılcım (ateşleme), hem de piston fonksiyonlarını
yerine getirir. Hücre, şeker molekülünün içindeki enerjiyi ortaya
çıkarır ve ortaya çıkardığı bu enerjiyi yine kendi kasılmasında
kullanır. Yani hem kimyasal bir molekülden enerjinin açığa çıkması
hem de bu enerjinin fiziksel güce dönüştürülmesi kas hücresinde
gerçekleştirilir.
Kas hücresinde üretilen e-nerji, kası oluşturan proteinleri etkiler.
Proteinler birbirlerini çekerler ve hücre kasılarak kısalır. Binlerce
hücrenin beraber bu hareketi yapması sonucunda bütün bir kas dokusu
kasılmış ve kısalmış olur. Tendonlarla (kas kirişleri) kemiklere
bağlı olan kaslar bu kısalma sayesinde kemiği çekerler.
Söz konusu kasılma oldukça büyük bir güç üretir. Örneğin açık olan
bir kolun dirsekten bükülmesi için, ön kol kaslarının 2 santim kasılması
yeterlidir. Bu kasılma ön kol kemiğini çekecek ve bütün kolun bükülmesine
yol açacaktır.
Hareket etmek için kullandığımız kasların tümünün işleyişi bu sıralama
içinde gerçekleşir. En basit hareketlerden biri olan gözümüzü açıp
kapamak için bile çok sayıda kasımızın çalışması gerekir.
Kaslardaki Motorları Çalıştıran Kontağın Çevrilmesi
Siz kolunuzu kasmak istediğiniz anda beyninizden bir elektrik sinyali
yola çıkar. Bu karmaşık yolculuk sırasında sinyal öncelikle omuriliğe
uğrar. Oradan da mesajın iletilmesi gereken organa doğru hızla yol
alır. Elektrik akımı kas yüzeyi üzerinden geçer ve kası oluşturan
milyonlarca motorun -kas lifinin- adeta kontağını çevirir. Uyarıyı
alan lifler derhal tepki verir ve kasılırlar. Sonuç olarak kol kası
bütün olarak kasılır ve kol dirsekten bükülür. Tüm bu işlemler,
biz ancak gözümüzü açıp kapayıncaya kadar biter. Bütün kontak anahtarlarının
çevrilmesi saniyenin binde biri gibi çok kısa bir zamanda gerçekleşir.
Yani kaslardan geçen elektrik akımı saniyenin binde biri (1 milisaniye)
kadar bir hızla ilerleyerek kas liflerinin kontağını çevirir.
Kaslara ulaşan emirler sinir sisteminde üretilmiş ve yine sinir
sisteminde taşınmıştır. Bu yüzden kas sistemi bir bakıma sinir sisteminin
emri altında çalışır. Kasların uyum içinde çalışmaları vücuttaki
koordinasyon sayesinde gerçekleşir. (Harun Yahya, İnsan
Mucizesi)
Kaslarımız, kendi içindeki mükemmel mekanizmaları ve vücudumuzdaki
diğer sistemlerle olan olağanüstü uyumu ile Allah'ın yaratışındaki
üstünlüğü açıkça ortaya koyar. Tüm bunlar Allah'ın insana lütfettiği
kolaylıklardandır. İnsana düşen ise kendisine verilmiş olan bu büyük
kolaylık karşısında, sonsuz şefkat ve merhamet sahibi olan Rabbimize
şükretmek ve Rabbimizin hoşnut olacağı davranışlarda bulunmaktır.
Bir Kuran ayetinde Rabbimiz şöyle buyurmaktadır:
"Kendisine Rabbinin ayetleri öğütle hatırlatıldığı
zaman, sırt çeviren ve ellerinin önden gönderdikleri (amelleri)ni
unutandan daha zalim kimdir? Biz gerçekten, kalpleri üzerine onu
kavrayıp anlamalarını engelleyen bir perde (gerdik), kulaklarına
bir ağırlık koyduk. Sen onları hidayete çağırsan bile, onlar sonsuza
kadar asla hidayet bulamazlar." (Kehf Suresi, 57)
|