
TEVRAT'TAN 1500 YIL ÖNCESİNE
AİT EBLA TABLETLERİNDE
ADI GEÇEN PEYGAMBERLER
Harun Yahya
M.Ö. 2500'lü yıllardan kalma Ebla
Tabletleri, dinler tarihi açısından çok önemli bilgileri günümüze
kadar taşımaktadır. Arkeologlar tarafından bulundukları 1975
yılından itibaren birçok kez araştırma ve tartışma konusu
olan Ebla Tabletlerinin en önemli özelliği ise, içinde İlahi
kitaplarda bahsedilen üç peygamberin adının geçmesidir.
Önemli bilgiler içeren Ebla tabletlerinin, binlerce yıl sonra
bulunması, Kuran'da bildirilen toplulukların durumunun coğrafi
olarak da açıklanması bakımından oldukça önemlidir.
Ebla, M.Ö. 2500 yıllarında, bugünkü Suriye'nin başkenti olan
Şam ile Türkiye'nin güneydoğusunu da içine alan bir bölgeyi
kapsayan bir krallıktı. Bu krallık, kültürel ve ekonomik olarak
doruğa çıkmış ama bir dönem sonra -birçok medeniyette olduğu
gibi- tarih sahnesinden silinmişti. Ebla Krallığının, döneminin
önemli bir kültür ve ticaret merkezi olduğu, tuttukları kayıtlardan
da anlaşılıyordu. Eblalılar devlet arşivi oluşturan, kütüphane
kuran ve ticari sözleşmeleri yazılı kayıt altına alan bir
medeniyetin sahibiydiler. Hatta Eblaca (Eblait) denen kendi
dillerini oluşturmuşlardı. (Ebla", Funk & Wagnalls New
Encyclopaedia, (c) 1995 Funk & Wagnalls Corporation, Infopedia
2.0, SoftKey Multimedia Inc.)
Yer Altında Saklı Kalan Dinler Tarihi
1975 yılında yapılan kazılarda ilk bulunduğunda, o zamana
kadar klasik bir arkeoloji başarısı olarak değerlendirilen
Ebla Krallığı, gerçek önemini çivi yazılı yaklaşık 20.000
tablet ve parçalarından meydana gelen arşivin bulunması ile
kazanmıştır. Bu arşiv, aynı zamanda diğer arkeoloji uzmanlarının
üç bin yıldan beri bildikleri bütün çivi yazılı metinlerin
dört kat daha fazlasıydı.
Tabletlerdeki dil, Roma Üniversitesi'nde arkeolojik yazı
uzmanı olan İtalyan Giovanni Pettitano tarafından çözüldüğünde,
konunun ne denli önemli olduğu daha da iyi anlaşılmış oldu.
Bu sayede Ebla Krallığının ve bu muazzam devlet arşivinin
bulunmuş olması artık yalnızca arkeolojik değil, dini çevreleri
de ilgilendiren bir konu haline gelmişti. Çünkü tabletlerde
Kuran-ı Kerim'de adı geçen melek Mikail (Mi-ka-il) yanı sıra
(Doubleday, 1981, s. 271-321) üç İlahi kitapta bahsedilen
peygamberlerin adı geçiyordu. Hz. İbrahim (Ab-ra-mu), ve
Hz. İsmail (Iş-ma-il)'in isimleri... (Howard
La Fay, "Ebla:
Bilinmeyen Büyük Bir İmparatorluk", National Geographic
Magazine, Aralık 1978, s. 736)
Ebla Tabletlerindeki İsimlerin Önemi
Ebla Tabletlerinde saptanan peygamber isimlerinin çok büyük
bir önemi bulunmaktadır. Çünkü bu isimlere ilk kez bu kadar
eski bir tarihi belgede rastlanmaktaydı. Tevrat'tan 1500 yıl
öncesine ait olan bu bilgiler oldukça dikkat çekiciydi. Hz.
İbrahim'in isminin tabletlerde geçiyor olması, Hz. İbrahim
ve onun getirmiş olduğu dinin Tevrat'tan önce var olduğunu
teyit ediyordu.
Tarihçiler Ebla'da bulunan tabletleri bu açıdan değerlendirdiler
ve Hz. İbrahim ve onun risaleti hakkındaki bu önemli keşif,
dinler tarihi açısından önemli bir araştırma konusu haline
geldi. Amerikalı arkeoloji uzmanı ve dinler tarihi araştırmacısı
David Noel Freidmann da yaptığı incelemelere dayanarak tabletlerdeki
İbrahim ve İsmail gibi isimlerin peygamber isimleri olduklarını
bildiriyordu. (Bilim ve Teknik Dergisi, sayı 118, Eylül 1977
ve sayı 131, Ekim 1978)
Tabletlerde Geçen Diğer İsimler
Yukarıda da belirttiğimiz gibi tabletlerde geçen isimler,
üç İlahi kitapta bahsedilen peygamberlerin ismiydi ve tabletler
Tevrat'tan çok daha eskiydiler. Ayrıca bu isimlerin yanı sıra
tabletlerde başka konular ve yer isimleri de geçiyordu. Bu
bilgilerden ve yer isimlerinden anlaşıldığına göre ise, Eblalılar
ticarette başarılıydılar. Ayrıca yazılarda Ebla'ya uzak olmayan
Sina, Gazze ve Kudüs isimleri de geçiyordu. Bu da Eblalıların
bu yerlerle olan ticari ve kültürel ilişkilerini gösteriyordu.
(Harun Yahya, Kuran Mucizeleri)
Tabletlerde görülen önemli bir ayrıntı ise Lut kavminin yaşadığı
yer olan Sodom ve Gomorra bölgelerinin isimleri idi. Bilindiği
gibi Sodom ve Gomorra, Ölüdeniz kıyısında, Lut kavminin yaşadığı,
Hz. Lut'un tebliğ yapıp insanları din ahlakına çağırdığı bölge
idi. Bu iki yerin dışında ayrıca Kuran ayetlerinde geçen İrem
şehri de Ebla Tabletlerinde geçen isimlerin arasında bulunmaktaydı.
Bu isimlerin en dikkat çekici yanı ise, peygamberlerin tebliğ
ettiği kitaplar dışında şimdiye kadar bulunmuş başka hiçbir
metinde geçmiyor olmalarıydı. Bu o dönemde hak dini tebliğ
eden peygamberlerin haberlerinin bu bölgelere de ulaştığını
gösteren önemli bir belge niteliğini taşımaktadır. Reader's
Digest dergisindeki bir makalede, Kral Ebrum'un iktidarı döneminde
Eblalıların dinlerinde değişim olduğu, insanların Yüce Allah'ın
adını yüceltmek için isimlerine ön ek kullandıkları kaydedilmiştir.
Yüce Allah'ın Vaadi Haktır...
Yaşadıkları dönemden yaklaşık 4500 yıl sonra ortaya çıkan
Ebla tarihi ve Ebla Tabletleri gerçekte çok önemli bir gerçeğe
de dikkat çekmektedir: Yüce Allah, Ebla'ya da her topluluğa
olduğu gibi elçiler göndermiş ve onlar da kavimlerine gönderilen
dini tebliğ etmişlerdi.
Kimi kavimler kendilerine ulaşan dini kabul edip hidayete
ermiş kimileri ise peygamberlerin tebliğ ettiği dine karşı
çıkıp sapkın bir hayatı tercih etmişlerdir. Göklerin, yerin
ve bu ikisi arasında bulunan herşeyin Rabbi olan Yüce Allah,
bu gerçeği Kuran'da şöyle bildirmektedir:
"Andolsun, Biz her ümmete: "Allah'a kulluk
edin ve tağuttan kaçının" (diye tebliğ etmesi için) bir elçi
gönderdik. Böylelikle, onlardan kimine Allah hidayet verdi,
onlardan kiminin üzerine sapıklık hak oldu. Artık, yeryüzünde
dolaşın da yalanlayanların uğradıkları sonucu görün." (Nahl
Suresi, 36)
1) "Ebla", Funk & Wagnalls
New Encyclopaedia , (c) 1995 Funk & Wagnalls Corporation,
Infopedia 2.0, SoftKey Multimedia Inc.
2) Mitchell Dahood, "Ebla", The Academic American Encyclopaedia
,Op. Cit.
3) Howard La Fay, " Ebla: Bilinmeyen Büyük Bir İmparatorluk
", National Geographic Magazine , Aralık 1978, s. 736.
4) Chaim Bermant ve Michael Weitzman, "Ebla: Arkeolojide bir
İlham" , Times Kitapları , 1979, Wiedenfeld ve Nicolson, İngiltere,
s. 184. Köşeli parantez içindeki isimler: [İbrahim], [Ismail],
[İsrael], [Davut], [Mikail], ve [Mikah] bu yazının yazarınca
eklenmiştir.
makaleler
index >>>
|