Yas hörmət etməyin adıdır. Matəm özünü döymə mənasında deyil.
Xurafatçı keyfiyyətli olmağı bacarmaz, bacara bilmədiyi üçün də keyfiyyəti aradan qaldırmağa çalışar.
Müşrik müsəlmana xeyrin gəlməsini istəməz, müsəlmanın gülməyini, əylənməyini, gözəl geyinməyini, gözəl evdə yaşamasını, təhsilli, keyfiyyətli olmasını istəməz. Özü kimi pisliyi hər yerdə müdafiə edər. Hər kəsin pislik içində olmağını istəyər. Buna icazə vermərik. Allah icazə verməz, qulunu da vəsilə edər.
Sən də Qurana təslim ol, sən də Allahı sev, sən də eşqi yaşa Allah səni də gözəlləşdirər. Həsəd çəkməyi, kini, nifrəti, qısqanclığı yaşasan nə olar? Hüceyrə xərçəng xəstəsi olar. Burnu, ağızı, əli çirkinləşir, bədəni çirkinləşir.
Xurafata qarşı Quran ilə mübarizə aparmaq lazımdır.
Biz dindarlığı Türkiyədə yayırıq, amma xurafatçılıq şəklində düşünürlərsə buna icazə vermərik.
Şəfqət, mərhəmət, mülayimlik―Allahdan istədiyimiz bu deyilmi? Cənnətdə nə istəyirik? Allahın bizi bağışlamasını, bizə qarşı mülayim, şəfqətli və qoruyucu olmasını istəyirik. Biz də insanlara qarşı belə olmalıyıq.
Müsəlmanda dağıdıcı üslub olmaz. Allah "sözü onlara gözəlliklə söylə" deyir. "Sərt şəkildə söyləmə, yoxsa ətrafından dağılıb gedərlər" deyir.
Əgər sözlərinin konstruktiv, faydalı olmasını istəyirsənsə, Quran mülayim bir üslubu əsas tutur. Yəni sözü gözəlliklə söyləmək, mülayim şəkildə söyləmək, şəfqətlə yaxınlaşmaq Quranın əmridir.
Hz. Mehdi (ə.s) dediyində dəccalı da biləcəksən, dəccal dediyində hz. Mehdi (ə.s)-ı da biləcəksən. İkisi bir bütündür. Yəni zidd olaraq yaradılmışdır, gecə-gündüz kimi, yaxşı-pis kimi. Dəccal varsa mütləq hz. Mehdi (ə.s)-da vardır. Hz. Mehdi (ə.s) varsa mütləq dəccal da vardır.
Hiyləli quruluşu müsəlman görsə də çətinliyə düşməyəcək. Çünki onu yaradan Allahdır. Müsəlman sakit olacaq.
Ayələrdə bildirilən rəftar belədir: gərginliyə, qəzəbə, ürəyində yaranan hər cür narahatlığa icazə vermə, belə bir vəziyyətə düşmə, qorxma, kədərlənmə, narahat olma, psixi olaraq sənə zərər verən rəftar göstərmə.
Müsəlman səbirli olmalıdır. Yəni ani qəzəbə fikir verməyəcək, əsəbiləşməyəcək.
Gözəl öyüd qəlb qırmayan, təhqir etməyən, sarsıtmayan, narahat etməyən şəkildə olar.
Hər şeyin bir başlanğıcı və sonu vardır. Allahın başlanğıcı və sonu yoxdur. Yaradılan hər şey kimi. Lakin əlhəmdülillah, Allahın ruhunu daşıdığımız üçün cənnətdə başlanğıcımız var, sonumuz yoxdur.
Allaha həmişə hüsnü-zənn etməliyik. Məsələn, necə insan sevdiyinə qarşı hüsnü-zənn edirsə, Allaha qarşıda mütləq hüsnü-zənn edilməlidir. Bir şey olanda mömin: "Allah xeyirlə yaratmışdır. Allah doğrusunu bilir"―deməlidir.
Allah bir detal, hikmət yaradarkən mömin: "Biz Onun elminə bələd olamaya bilərik. Amma O bizim hər şeyimizi bilir. Biz Ona təslim olmuşuq"―deməlidir.
Hüceyrə Allahın sənətinin çox ehtişamlı təcəlli etdiyi yerdir. Bir insanı hüceyrənin içinə atsan, orada bir həftə yaşasa alını səcdədən qalxmaz. Oraya girə bilmədikləri, o aləmi görə bilmədikləri üçün insanların imanları zəif olur.
İnsan xromosomun içinə girsə, o sistemi görsə ömür boyu alını səcdədən qalxmaz. Hüceyrənin içinə girib özü zülal olsa, orada bir funksiya yerinə yetirsə, gəzsə həyəcandan nəfəsi kəsilər, Allaha aşiq olar. Oraya məhz qəlblə, ağılla girmək lazımdır.
Allahın nə demək istədiyini görmək lazımdır. Allah Özünə yaxınlaşdırmaq, Özünü xatırlatmaq istəyir. Sən təkidlə xatırlamaq istəməsən, Allaha yaxınlaşmaq istəməsən fəlakətlər ardı-ardına gələr.
Şiddətdən şiddət yaranar. Ancaq sevgi ilə, mərhəmətlə, dostluqla, qardaşlıqla Liviyada tarazlıq olar.