Адам – Аллахтын жараткандары арасында аң-сезимдүү, туура менен туура эмести айырмалоо жөндөмү бар бир жандык. Ошондуктан Аллахтын бар экендигинин далилдерин, Анын улуу жаратуу кудуретин, дүйнө жана акырет жашоосунун чыныгы максатын түшүнө ала турган мүмкүнчүлүккө ээ. Бирок бул жогорку өзгөчөлүктөр ага бир катар жоопкерчиликтерди да жүктөйт. Себеби булардын баарын акылы менен түшүнө алган бир адам чыныгы кулчулук кылуу керек болгон күчтүн Аллах экенин жана Аллахтан башка кудай жоктугун түшүнөт. Ага дүйнө жашоосунда жүктөлгөн негизги жоопкерчиликтин Аллахка ыйман кылуу экенин аңдап-түшүнөт. Аллах Куранда кулдарына мындай дейт:
Асмандарды жана жерди эч нерсени өрнөк албастан жараткан. Анын кандайча баласы болсун? Анын бир түгөйү (аялы) жок. Ал бүт нерсени жараткан. Ал бүт нерсени билүүчү. Мына Раббиңер Аллах ушул. Андан башка кудай жок. Бүт нерсенин Жаратуучусу, демек Ага кулчулук кылгыла. Ал бүт нерсенин үстүндө бир өкүл. (Энъам Сүрөсү, 101-102)
Адамдар дүйнө жашоосунда издеген бейпилдик, бакыт жана ийгиликтин түбүндө адамдардын аларга жүктөлгөн жоопкерчиликти билиши жана бир гана Аллахка кулчулук кылышы турат. Бул коомдорго да тиешелүү жана коомдо бир тең салмактуулуктун орун алышын камсыз кылат. Ал эми тескериси болгондо; б.а. Аллахтын бар экенин жокко чыгаргандардын, Ал бере турган жазадан жана акырет күнүнүн натыйжаларынан коркпогондордун саны көбөйгөндө, бул тең салмактуулук бузулат. Адамдардын Аллахка кул экенин унутуп, башка нерселерге бурулушу натыйжасында адеп-ахлактык бузулуу, адамдык мамилелердин бузулушу, кызыкчылыкка таянган мамилелер, күчтүүнүн алсызды эзиши, таш боордук, заалымдык, алдамчылык, душмандык сыяктуу иш-аракеттер эл арасында кеңири тарайт. Мунун натыйжасында болсо үй-бүлө жана коом тартибине, өлкөнүн бейпилдигине жана дүйнө тынчтыгына коркунуч жаралат. Куранда адамдардын Аллахтын буйруктарын таштап өз каалоолорун ээрчишинин адамзатты олуттуу бир бузулууга алып бараары төмөнкүчө кабар берилет:
Эгер акыйкат алардын каалоолоруна карата болгондо, эч талашсыз, асмандар, жер жана алардын арасындагы бүт баары (жана бүт нерселер) бузулууга дуушар болмок. Жок, Биз аларга өздөрүнүн кадыр-барктарын (зикирлерин) алып келдик, бирок алар өз зикирлеринен жүз бурушууда. (Мүминун Сүрөсү, 71)
Бүгүнкү күндө көп коомдордо кеңири тараган жана адамдар дайыма арызданган бузулууга өздөрүнүн өзүмчүл каалоолорун ээрчиши жана Аллахка шерик кошушу себеп болуп жатканын ойлонушпайт. Ошондуктан маселенин чечүү жолун башка тараптардан издешет. Экономикалык, социалдык жана маданий реформаларды жасап, өлкөнүн байлыгын өстүрүп жана технологиясын өнүктүрүү аркылуу эле маселелерди чечүүгө болот деп ойлошот. Бирок, ширктен (Аллахка шерик кошуудан) толук тазаланмайынча жана адамдар арасында күчтүү бир Аллах ишеними орномоюнча, бул ыкмалар маселелерди толук чечпейт. Тынымсыз жаңы чечүү жолдору иштеп чыгылганы менен, Аллах буйруган сонун адеп-ахлакка карама-каршы иштер улантылганы үчүн бир дагы анык ийгиликке жетүү мүмкүн болбойт.
Кээ бир адамдар ичинде жашаган мындай караңгы жана кооптуу жашоо формасынан кутула алуунун, бейпил, коопсуз шарттарда жашай алуунун бир гана жолу бар. Бул жол – коомдогу кишилердин «адамдарга сыйынуу дининин» чеңгээлинен кутулуп, бир гана Аллахка ыйман кылышы жана Аллахтын Курандагы буйрук жана тыюуларына моюн сунушу. Бул бүт адамдардын кутулушу деген мааниге келет. Себеби адамды Аллах жараткан жана анын рухунун эмнеге муктаж экенин да эң жакшы Аллах билет. Куранда бул чындык төмөнкүчө кабар берилет:
Аллах (Анын) ыраазылыгын көздөгөндөрдү муну менен кутулуу жолдоруна жеткирет жана аларды Өз каалоосу менен караңгылыктардан нурга чыгарат. Аларды эң туура жолго багыттап-жеткирет. (Маида Сүрөсү, 16)
