Japonya'nın dünyaca ünlü hızlı trenleri Shinkansen -ya da bilinen adıyla "kurşun trenler"- hem hızları hem de tasarımlarıyla dikkat çekiyorlar. Ama bu tasarımların ardında çok ilginç bir ilham kaynağı var: Yalıçapkını kuşu! (Kingfisher)
Yalıçapkınının Sırrı ve Trenlere İlhamı
Yalıçapkını uzun ve sivri gagası ile tanınan, parlak renklere sahip küçük bir kuş… En dikkat çekici özelliği ne, biliyor musunuz? Suya dalarken neredeyse hiç su sıçratmaması! Kuş yüksek hızda suya girip çıkıyor ve bir damla su dahi sıçramıyor.
Peki, bunun trenlerle ne ilgisi var? İlk tasarlanan kurşun trenler tünellerden çok hızlı geçerken mikro basınç dalgaları oluşturuyordu. Yani trenler tünellere girdiğinde hava sıkışarak diğer tarafta bir ses patlaması oluşturuyor ve bu da çevrede ciddi bir rahatsızlığa neden oluyordu.
Mühendisler bu soruna çözüm ararken yalıçapkınının suya dalış tekniğinden ilham aldılar. Kuşun aerodinamik gagası ve kafa yapısı su direncini öyle güzel azaltıyordu ki, kuş adeta kayıp gidiyordu. Bu gözlemler sonucunda mühendisler kurşun trenin burun kısmını yalıçapkınının gagasına benzer şekilde yeniden tasarladılar ve mükemmel sonuçlar elde ettiler. Bu tasarım değişikliği sayesinde:
* Tünel patlaması sorunu çözüldü: Yeni burun şekli sayesinde tünelden çıkarken oluşan basınç dalgası minimize edildi.
* Hız ve verimlilik arttı: Hava direnci azaldığı için tren hem daha hızlı gitmeye hem de daha az enerji harcamaya başladı.
* Gürültü azaldı: Trenin seyir esnasındaki genel ses düzeyinde de önemli ölçüde azalma görüldü.
Yalıçapkını, Allah’ın yaratış sanatının mühendisliğe nasıl ilham verdiğine harika bir örnektir:
Sizin yaratılışınızda ve Allah’ın (yeryüzüne) yaydığı her bir canlıda da, kesin olarak inanan bir toplum için elbette nice deliller vardır. (Casiye Suresi, 4)
